ARCHITECTURE OF LINUX SYSTEM معماری لینوکس -
KERNELهسته اصلی سیستم عامل لینوکس kernel می باشد.kernel قسمتی از سیستم که حافظه ,فایل ها و وسایل جانبی را مدیریت میکند ,زمان و تاریخ را حفظ میکند برنامه های کاربردی را آغاز میکند و منابع سیستمی را تخصیص می دهد
Kernel مستقیما با سخت افزار در ارتباط است
SHELL
shell نقش رابط بین کاربر و kernel را بر عهده دارد
shell یک برنامه مفید می باشد که دستورات و فرمانها را از کاربر دریافت میکند و بعد از ترجمه آن را جهت اجرا به kenrel تحویل میدهد
LINUX UTILITES
لینوکس utilites یا فرمانها یک مجموعه در حدود 200 برنامه که فرآیند لازم را برعهده دارند.این برنامها از طریق shell درخواست میشوند
APPLICATION SOFTWAREّبرنامه هایی نظیر نرم افزار حسابداری و سیستمهای مدیریتی و data base می باشند
شاخه های سیستم فایل لینوکس سیتسم فایل لینوکس ساختاری است که تمامی اطلاعات موجود بر روی کامپیوتر آنجا ذخیره میشود
فایلها در داخل سلسله مراتبی از دایرکتوریها سازماندهی میشوند.هر دایرکتوری میتواند شامل فایلها بعلاوه سایر دایرکتوریها باشد
اگر فایلها و دایرکتوریهای موجود در لینوکس را ترسیم کنید به یک درخت معکوس بنظر میرسد.در بالای دایرکتوری root قرار دارد که بوسیله / نشان داده میشود و در زیر این دایرکتوری , دایرکتوریها ی عادی موجود در سیستم لینوکس قرار دارند
هر یک از این دایرکتوریها بعلاوه دایرکتوریهای اضافه شده به root میتوانند شامل زیر دایرکتوریها باشند
حال به توصیف و عملکرد این دایرکتوریها میپردازیم
bin
binary شامل دستورات سیستم عامل که توسط تمامی کاربران و root قابل اجرا است میباشد
boot
فایلهای راه انداز لینوکس را شامل میشود
dev
device شامل اطلاعات سخت افزاری و نرم افزاری میباشد
etc
شامل فایلهای پیکربندی می باشد
home
شامل دایرکتوریهای تخصیص داده شده به هر کاربر با یک حساب login میباشد
liblibrary محل قرارگیری فایلهای کتابخانه ای برنامه ها میباشد
mntmount حاوی اطلاعات cdrom , flopy میباشد
procاطلاعات مربوط به CPU را در بر دارد
root
دایرکتوری خانگی کاربر ریشه و یا همان root را نشان میدهد
sbinشامل دستوراتی که توسط root قابل اجراست میباشد
tmptemporary شامل فایلهای موقتی بکاررفته بوسیله برنامه ها میباشد
usrاطلاعات دایرکتوری share را دربردارد
varvaries فایلهای log و printer در این شاخه قرار دارد
- محیط های کاری در لینوکس
سیستم عامل لینوکس از دو محیط گرافیکی GUI-Graphical User Interface و محیط متنی CLI-Command Line Interface تشکیل شده است
برای رفتن به محیط CUI با فشار دادن دکمه های Ctrl+Alt+F1 و یا Ctrl+Alt+F2...F6 میتوانیم به آن دستیابی پیدا کنیم و با فشار دادن Ctrl+Alt+F7 میتوانیم به محیط گرافیکی وارد شویم
در ویندوز administrator توانایی انجام هر گونه تنظیمی مثل اضافه کردن, حذف کاربر , دادن permission به یک فلدر و یا فایل خاص و ... دارد در سیستم لینوکس administartor را root می نامیم.بدین مفهوم که root قادر به انجام اختیارات گفته شده می باشد.
برای تشخیص اینکه کاربر در سیستم login کرده یا root میتوانیم از اعلائم زیر این مطلب را متوجه شویم # نشاندهنده root و یا در اصطلاح super user می باشد .
$ نشاندهنده کاربر معمولی و یا همان normal user می باشد .
پس از وارد کردن root به عنوان اسم login و پسورد , خط زیر نمایان میشود [root@localhost ~ ]
root نشاندهنده اسم user می باشد .
localhost نام کامپیوتر می باشد .
~ دایرکتوری که در آن هستیم می باشد .
- در این بخش به چند فرمان ساده در لینوکس میپردازیم
از فرمانهای زیر برای خروج از حساب کاربری استفاده میشود
#logout
#exit
از فرمانهای زیر برای راه اندازی مجدد سیستم استفاده میشود
#reboot
#init 6
از فرمان زیر برای خاموش کردن سیستم استفاده میشود
#shutdown
#init 0
نمایش تاریخ
#date
Calander نمایش تقویم
#cal
بوسیله فرمان زیر سه ماه قبل , جاری , و بعد را مشاهده میکنیم
#cal -3
بوسیله فرمان زیر 12 را مشاهده میکنیم
#cal -y
12 ماه سال مورد نظر را میتوانیم مشاهده کنید
#cal 2005
یکی از خصوصیات جالب لینوکس استفاده ازفرمان کمک می باشد.بوسیله فرمانهای زیر میتوانیم درباره فرمان مورد نظرمان اطلاعات کاملی کسب کنیم
#man date
#info date
#date --help
#whatis cal
man به معنی manual میباشد و info به معنی information
از فرمان cd که به معنی change directory میباشد برای رفتن به یک دایرکتوری مورد نظر میتوانیم استفاده کنیم
#cd /bin
[root@localhost /bin]#
از فرمان ls که به معنی lists میباشد محتویات بک دایرکتوری یا فولدر استفاده میکنیم
#ls
مشاهده محتویات یک دایرکتوری با جزئیات کامل آن مثل زمان ساخت permission... را با فرمان زیر تشخیص میدهیم
#ls -l
ll که به معنی long list میباشد همان کار فرمان ls -l را انجام میدهد
#ll
از فرمان زیر برای دیدن فایلهای مخفی استفاده میشود
#ls -a
با فرمانهای زیر میتوانیم صفحه نمایش را پاک کنیم
#clear و یا ctrl+l
از فرمان history برای نمایش فرمانهای اجرا شده استفاده میتوان استفاده کرد
#history
از این فرمان به منظور پاک کردن فرمانهای اجرا شده قبل استفاده میشود
#history -c
برای نمایش فرمانهای اجرا شده استفاده میشود اما نمیتوانیم از دکمه های اشاره برای بالا و پایین کردن فرمانها استفاده کرد
#history |more
همان کار فرمان بالا را انجام میدهد با این تفاوت که از دکمه های اشاره میتوانیم استفاده کنیم
#history |less
-
فرمان های لینوکس cal date mkdir cp mv rm tty logname
توجه داشته باشید که میتوانیم بصورت همزمان چند فرمان جداگانه را در یک خط بوسیله ; اجرا کنیم بطور مثال ابتدا فرمان calander و سپس date اجرا میشود
#cal;date
از فرمان زیر برای نمایش اسم login استفاده میشود
#logname
بوسیله فرمان زیر نام کاربران وارد شده در سیستم نشان داده میشود
#who
#who am i
بوسیله فرمان زیر میتوانیم تشخیص دهیم کاربر در کدام ترمینال در حال فعالیت میباشد
#tty
از فرمان mkdir-making directory برای ساختن دایرکتوری استفاده میشود
#mkdir subnet
از فرمان rmdir-removing directory برای پاک کردن دایرکتوری استفاده میکنیم
#rmdir subnet
از فرمان cp به منظور کپی کردن یک فایل فولدر و یا دایرکتوری استفاده میشود
#cp source distanation
از فرمان mv به منظور move کردن یک فایل فولدر و یا دایرکتوری استفاده میشود
توجه داشته باشید از فرمان mv همچنین میتوانیم به منظور تغییر نام rename فایل فولدر و یا دایرکتوری استفاده میشود
#mv source distanation
فرمان زیر به منظور پاک کردن delete کرذن یک فایل استفاده میشود
پارامتر rf به معنی recursive force میباشد که در صورت استفاده از این پارامتر سئوالی به منظور تائید مجدد جهت اطمینان از پاک کردن فایل نمیشود
#rm -rf subnet
CommandEditingTricks -
بوسیله فشار دادن ctrl+a در خط فرمان مکان نما به ابتدای خط انتقال پیدا میکند
بوسیله فشار دادن ctrl+e در خط فرمان مکان نما به انتهای خط انتقال پیدا میکند
بوسیله فشار دادن ctrl+u از ابتدای خط فرمان تا آن مکان را پاک میکنیم
با فشار دادن ctrl+k از مکان نما تا انتهای خط فرمان را پاک میکنیم
با فشار ctrl+arrow از چپ به راست یک حرف انتقال می یابد
فعلا فکر کنم کافی باشه . با سپاس از دوست عزیزم آقای پویا فریضی
